Sexting is de tegenwoordig niet ongebruikelijke praktijk dat jongeren of jongvolwassenen elkaar foto’s of video’s van zichzelf met een bepaalde erotische of seksuele context toesturen. Het kan daarbij gaan om schaars geklede opnamen, naaktopnamen of seksopnamen. Het vindt meestal plaats in een onschuldige erotiserende context en is bedoeld om elkaar beter te leren kennen.
Het grote gevaar is uiteraard dat dergelijke opnamen op enig moment in handen kunnen komen van iemand anders dan de geliefde waarvoor ze oorspronkelijk bedoeld waren. Dit kan het gevolg zijn van kwade opzet of een hack van iemands account, maar veel vaker is dit het gevolg van een wraakactie van een ex-partner. Relaties gaan nu eenmaal soms voorbij en niet altijd gaat dit met wederzijds respect en goedvinden. Een rancuneuze ex-partner in het bezit van jouw erotische of seksuele foto’s of video’s kan jou hiermee chanteren, deze foto’s of video’s online plaatsen of ze doorsturen naar jouw vrienden en bekenden.
De impact van ongewenste vormen van sexting is enorm
Wat ook de achterliggende oorzaak mag zijn, de impact die dergelijke ongewenste vormen van sexting hebben op veelal jonge slachtoffers valt geenszins te onderschatten. Veelal gaat het om kwetsbare pubers die net zijn begonnen met het opbouwen van hun zelfvertrouwen als individu. Als dit kwetsbare proces in de kiem wordt gesmoord, zijn de gevolgen onvoorspelbaar. Zo’n beetje iedereen kent wel het verhaal van de Canadese tiener Amanda Todd. Amanda die helaas tot zelfmoord werd gedreven, nadat ze langdurig was afgeperst met online erotische beelden van zichzelf. Ze was waarschijnlijk niet de eerste en ze zal ook zeker niet de laatste zijn die tot pure wanhoop wordt gedreven, vanwege het feit dat er online persoonlijke erotische of seksuele content rouleert.
Deel nooit herkenbare of herleidbare opnamen van jezelf met een erotische of seksuele context
De allerbeste voorzorg blijft toch vooral om het niet normaal te gaan vinden om herkenbare of herleidbare opnamen van jezelf met een erotische of seksuele context met anderen te delen. Hoewel diverse deskundigen op het gebied van seksuele ontwikkeling claimen dat dit gedrag in beginsel onderdeel uitmaakt van een normale seksuele ontwikkeling, kan niet worden ontkend dat dit de personen in kwestie kwetsbaar maakt voor potentiële emotionele chantage in de toekomst.
Het feit dat dergelijke opnamen in beginsel in wederkerigheid en op basis van gelijkwaardigheid met elkaar wordt gedeeld, hoeft namelijk niet te betekenen dat het niet alsnog ongewenste persoonlijke en maatschappelijke consequenties kan uitlokken. Dit blijkt wel uit het feit dat er rondom het misbruik van sexting hele criminele verdienmodellen zijn ontstaan. Bovendien zijn de zaken die uiteindelijk de media halen slechts het spreekwoordelijke topje van de ijsberg.
Reaktie van Expertisecentrum Seksualiteit Rutgers op bovenstaande context
Rutgers stelt dat het averechts kan werken om te waarschuwen tegen het delen van herkenbare of herleidbare opnamen van jezelf met een erotische of seksuele context. Enerzijds, omdat dergelijk gedrag volgens hen in beginsel onderdeel uitmaakt van een normale seksuele ontwikkeling. Anderzijds, omdat ze menen dat hiertegen waarschuwen het bestaande stigma rondom slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag zou kunnen aanwakkeren. Ze zien waarschuwen als contraproductief, omdat dit de jongeren die worden geconfronteerd met ongewenste vormen van sexting verder in de slachtofferrol duwen kan. Waardoor mogelijk meer jongeren er voor langere tijd mee blijven rondlopen en ze mogelijk een (groter) gedeelte van de schuld bij zichzelf neerleggen.
Het schetst de bizarre tegenstelling tussen de hands-on attitude van een hulpverleningsinstantie en de bredere maatschappelijke attitude vanuit een gezonde digitaal-kritische context. Voorkomen is namelijk altijd beter dan genezen.
Neem geen onaanvaardbare gok met jouw geestelijke gezondheid in de toekomst
Uitgangspunt van prominente deskundigen op het gebied van seksuele ontwikkeling (i.c. Expertisecentrum Seksualiteit Rutgers) is dus om niet waarschuwend op te treden tegen wat in beginsel kan worden beschouwd als normaal seksueel gedrag. Dit zou opvoedkundig niet deugen, zo valt tenminste binnen de eerder aangehaalde folder van Rutgers te lezen. Hier blijken echter verschillende valide argumenten tegen in het geweer te brengen.
Wurgseks gebeurt doorgaans ook in wederkerigheid en op basis van gelijkwaardigheid, maar houdt niettemin reële risico’s op blijvende gezondheidsschade in. Moeten we daartegen dan ook maar niet meer waarschuwen? En hoe zit het dan precies met het gebruik van voorbehoedsmiddelen tegen soa’s en ongewenste zwangerschappen? Maar gewoon stoppen met voorlichten en waarschuwen, omdat dit stigmatiserend zou kunnen werken?
Het punt is nu juist dat veel jongeren nog niet in staat zijn om alle consequenties van hun gedrag te overzien. Daarom doen we als maatschappij aan voorlichting en waarschuwen. Voorlichting en waarschuwen is van alle tijden. Dat zoiets opvoedkundig niet zou deugen, zijn pure nonsens.
Jongeren die in al hun naïviteit het risico aanvaarden van potentiële toekomstige openbaarmaking van hun persoonlijke erotische of seksuele content nemen daarmee een onaanvaardbare gok met hun geestelijke gezondheid in de toekomst. Vanuit het oogpunt van de geestelijke volksgezondheid is dergelijk gedrag daarom dringend af te raden.
Sommige deskundigen seksuele ontwikkeling lijken losgezongen van de realiteit
Een en ander betekent dat hiertegen tenminste door deskundigen op het gebied van seksuele ontwikkeling moet worden gewaarschuwd. Deskundigen op het gebied van seksuele ontwikkeling die sexting als een in alle opzichten onschuldige activiteit blijven beschouwen, lijken daarmee te zijn losgezongen van de grimmige online realiteit.
♥ Mijn uitdrukkelijke compassie gaat hierbij uit naar alle Amanda Todd’s van deze wereld ♥
Art Huiskes (onderzoeksjournalist)
Photo by Miquel Parera on Unsplash
