De affaire Simons en de hernieuwde (veel te vroege!) zwartepietdiscussie tonen helder aan; er bestaat in Nederland een grote racistische onderstroom. Maar zijn al die boze reaguurders ook echte hardcore racisten?
Waar ik van schrik is hoevéél mensen zich schaamteloos racistisch uitlaten op social media en bepaalde opinieblogs. Wat ik vervelend vind is dat je de bagger heel moeilijk kan ontwijken. Uitingen waaruit vaak weinig zelfbeheersing en inlevingsvermogen blijkt zijn alomtegenwoordig. Wat ik het allergekst vind is dat de suggestie dat racisme bestáát in Nederland steevast leidt tot reacties die dit (onbedoeld) bevestigen.
Laten we de vraag of je vóór of tegen Zwarte Piet bent even buiten beschouwing laten. En ook wat je vindt van de politieke keuzes van Sylvana Simons doet er in deze niet toe. Wat er wel toe doet is de vraag hoe we in het publieke debat met elkaar om willen gaan.
Een klein deel van de uitingen die nu zoveel ophef veroorzaken gaat zo ver dat ieder weldenkend mens er onpasselijk van wordt. Daarom heb ik geen behoefte hier voorbeelden te citeren. Het feit dat premier Rutte deze groep ‘idioten’ noemt is terecht evenals de aangifte van Simons. Ik hoop dat dit in de zwaarste gevallen zal leiden tot passende straffen.
Het grootste deel van de uitingen is milder van aard en te vergelijken met ouderwetse kroegpraat. Bange Hollanders die vinden dat zeurpieten van onze tradities af moeten blijven of die vinden dat gekleurde Nedelanders wel wat dankbaarder mogen zijn. Racisme? Absoluut! Maar het is vermoed (en hoop) ik vaak niet zo diepgeworteld en vooral dommigheid en stoerdoenerij. Maar ook racisme-light is gevaarlijk en kun je pas aanpakken als je het benoemt.
Ik denk dat veel van de racistische toetsenbordhelden in het dagelijks leven prima functioneren in de multiculturele samenleving. Ze werken met allochtone collega’s en gaan in hun vriendenkring, schoolomgeving en sportvereniging om met Nederlanders van allerlei etnische afkomsten. En dat gaat net zo goed of slecht als de omgang met hun landgenoten die hier misschien al langer geworteld zijn.
Met racisme en discriminatie diskwalificeer je jezelf in het publieke debat. Als iedereen zich eerst eens afvraagt of hij echt meent wat hij stelt, en of je zelf zo benadert zou willen worden, zou dat de sfeer ten goede komen. Ook ontstaat er dan pas ruimte voor een echt debat met aandacht voor elkaars argumenten.
Je zou dat naïef, overgevoelig of policor kunnen noemen. Maar wat in élk geval niet werkt is met racistische oneliners proberen te bewijzen dat Nederland niet racistisch is. Wie is er nou gek? Als het je niet lukt zonder te beledigen je mening te uiten kun je beter je mond houden.
Komt volgens mij omdat die multiculturele samenleving ons gewoon door de strot is gedrukt.